Hujjatul Islam : Imam Ghazali

Imam Al-Ghazali nama lengkapnya adalah Abu Hamid Muhammad Bin Muhammad Bin Muhammad Al-Ghazali, yang terkenal dengan Hujjatul Islam (argumentator Islam) karena jasanya yang besar di dalam menjaga Islam dari pengaruh ajaran bid’ah dan aliran rasionalisme Yunani. Beliau lahir pada tahun 450 H, bertepatan dengan 1059 M di Ghazalah, suatu kota kecil yang terlelak di Thus wilayah Khurasan yang waktu itu merupakan salah satu pusat ilmu pengetahuan di dunia Islam.

Para Ulama nasab berselisih pendapat dalam penyandaran nama Imam Ghazali ra, sebagian mengatakan, bahwa penyandaran nama beliau kepada daerah Ghazalah di Thus tempat kelahiran beliau ini dikuatkan oleh Al-Fayumi dalam Mishbahul Munir, penisbatan ini kepada salah seorang keturunan Imam Ghazali yaitu Majdudin Muhammad bin Muhammad bin Muhyiddin Muhammad bin Abi Thohir Syarwan Syah bin Abul Fadhl bin Ubaidillah, anaknya Sitti Al-Mana Binti Abu Hamid Muhammad Al-Ghazali yang mengatakan: "Bahwa telah salah orang yang menyandarkan nama kakek kami tersebut dengan di tasydid (Al-Ghazzali)".

Sebagian lagi mengatakan, penyandaran nama beliau kepada pencaharian dan keahlian keluarganya yaitu menenun, sehingga nisbatnya di tasydid (Al-Ghazzali), demikian pendapat Ibnu Atsir. Dan dinyatakan Imam Nawawi: "Tasydid dalam Al-Ghazzali adalah yang benar". Bahkan Ibnu Assam'ani mengingkari penyandaran nama yang pertama dan berkata: "Saya telah bertanya kepada penduduk Thus tentang daerah Al-Ghazalah, dan mereka mengingkari keberadaannya." Wallahu a'lam.

Tapi yang dijadikan sandaran para ahli nasab muta'akhirin adalah pendapat Ibnu Atsir dengan tasydid. Yaitu penyandaran nama kepada pekerjaan dan keahlian bapak dan kakeknya (Thabaqat Asy-Syafi'iyyah dan Siyar A'lam Nubala Adz-Dzahabi).

Imam Abu Hamid Muhammad dilahirkan dari keluarga yang sangat sederhana, ayahnya adalah seorang pengrajin wol sekaligus sebagai pedagang hasil tenunannya, dan taat beragama, mempunyai semangat keagamaan yang tinggi, seperti terlihat pada simpatiknya kepada ulama dan mengharapkan anaknya menjadi ulama yang selalu memberi nasehat kepada umat. Itulah sebabnya, ayahnya sebelum wafat menitipkan anaknya (Imam al-Ghazali) dan saudaranya (Ahmad), ketika itu masih kecil dititipkan pada teman ayahnya, seorang ahli tasawuf untuk mendapatkan bimbingan dan didikan.

Meskipun dibesarkan dalam keadaan keluarga yang sederhana, tidak menjadikan beliau merasa rendah atau malas, justru beliau semangat dalam mempelajari berbagai ilmu pengetahuan, di kemudian hari beliau menjelma menjadi seorang ulama besar dan seorang sufi. Dan diperkirakan, Imam Ghazali hidup dalam kesederhanaan sebagai seorang sufi sampai usia 15 tahun (450 - 456 H).

Kepada ayahnya beliau belajar Al Qur’an dan dasar-dasar ilmu keagamaan ynag lain, di lanjutkan di Thus dengan mempelajari dasar-dasar pengetahuan. Setelah beliau belajar pada teman ayahnya (seorang ahli tasawuf), ketika ayahnya tidak mampu lagi memenuhi kebutuhan keduanya, beliau mengajarkan mereka masuk ke sekolah untuk memperoleh selain ilmu pengetahuan. Beliau mempelajari pokok Islam (Al Qur’an dan Sunnah Nabi). Diantara kitab-kitab hadits yang beliau pelajari, antara lain :
a. Shahih Bukhori, beliau belajar dari Abu Sahl Muhammad bin Abdullah Al Hafshi
b. Sunan Abi Daud, beliau belajar dari Al Hakim Abu Al Fath Al Hakimi
c. Maulid An Nabi, beliau belajar dari Abu Abdillah Muhammad bin Ahmad Al Khawani
d. Shahih Al Bukhari dan Shahih Muslim, beliau belajar dari Abu Al Fatyan ‘Umar Al Ru’asai.

Begitu pula diantaranya bidang-bidang ilmu yang dikuasai imam al-Ghazali (ushuluddin) ushul fiqh, mantiq, filsafat, dan tasawuf. Sebagaimana lazimnya waktu beliau belajar fiqh pada imam Haramain, beliau dalam belajar bersungguh-sungguh sampai mahir dalam madzhab, khilaf (perbedaan pendapat), perdebatan, mantik, membaca hikmah, dan falsafah, imam Haramain menyikapinya sebagai lautan yang luas.

Setelah imam Haramain wafat, beliau pergi ke Baghdad dan mengajar di Nizhamiyah. Beliau mengarang tentang madzhab kitab al-basith, al-wasith, al-wajiz, dan al-khulashoh. Dalam ushul fiqh beliau mengarang kitab al-mustasfa, kitab al-mankhul, bidayatul hidayah, al-ma’lud fil khilafiyah, syifa'al alil fi bayani masa ilit dan kitab-kitab lain dalam berbagai fan.

Antara tahun 465-470 H Imam Al-Ghazali belajar fiqih dan ilmu-ilmu dasar yang lain dari Ahmad Al- Radzaski di Thus, dan dari Abu Nasral Ismailli di Jurjan. Setelah Imam al-Ghazali kembali ke Thus, dan selama 3 tahun di tempat kelahirannya, beliau mengaji ulang pelajaran di Jurjan sambil belajar tasawuf kepada Yusuf An Nassaj (w. 487 H). Pada tahun itu Imam Al-Ghazali berkenalan dengan al-Juwaini dan memperoleh ilmu kalam dan mantiq. Menurut Abdul Ghofur Ismail Al-Farisi, Imam al-Ghazali menjadi pembahas paling pintar di zamannya. Imam Haramain merasa bangga dengan prestasi muridnya.

Walaupun kemashuran telah diraih Imam al Ghazali, beliau tetap setia terhadap gurunya sampai dengan wafatnya pada tahun 478 H. sebelum al Juwaini wafat, beliau memperkenalkan Imam al Ghazali kepada Nidzham Al Mulk, perdana menteri Sultan Saljuk Malik Syah, Nidzham adalah pendiri madrasah an Nidzhamiyah. Di Naisabur ini Imam al Ghazali sempat belajar tasawuf kepada Abu Ali Al Faldl Ibn Muhammad Ibn Ali Al Farmadi (w. 477 H/1084 M).

Setelah gurunya wafat, al Ghazali meninggalkan Naisabur menuju negeri Askar untuk berjumpa dengan Nidzham al Mulk. Di daerah ini beliau mendapat kehormatan untuk berdebat dengan ulama. Dari perdebatan yang dimenangkannya ini, namanya semakin populer dan disegani karena keluasan ilmunya. Pada tahun 484 H/1091 M, Imam al Ghazali diangkat menjadi guru besar di madrasah Nidzhamiyah, ini dijelaskan dalam bukunya al Munkiz min ad Dhalal. Selama mengajar di madrasah tersebut, dengan tekunnya Imam al Ghozali mendalami filsafat secara otodidak, terutama pemikiran al Farabi, Ibn Sina, Ibn Miskawih dan Ikhwan Al Shafa. Penguasaannya terhadap filsafat terbukti dalam karyanya seperti al Maqasid Falsafah Tuhaful al Falasiyah.

Pada tahun 488 H/1095 M, Imam al Ghazali dilanda keraguan (skeptis) terhadap ilmu-ilmu yang dipelajarinya (hukum teologi dan filsafat). Keraguan pekerjaanya dan karya-karya yang dihasilkannya, sehingga beliau menderita penyakit selama dua bulan dan sulit diobati. Karena itu, Imam al Ghazali tidak dapat menjalankan tugasnya sebagai guru besar di madrasah Nidzhamiyah, yang akhirnya beliau meninggalkan Baghdad menuju kota Damaskus. Selama kira-kira dua tahun Imam al Ghazali di kota Damaskus, beliau melakukan uzlah, riyadhah, dan mujahadah. Kemudian beliau pindah ke Bait al Maqdis Palestina untuk melakukan ibadah serupa. Sektelah itu tergerak hatinya untuk menunaikan ibadah haji dan menziarahi maqam Rasulullah Saw.

Sepulang dari tanah suci, Imam al Ghazali mengunjungi kota kelahirannya di Thus, disinilah beliau tetap berkhalwat dalam keadaan skeptis sampai berlangsung selama 10 tahun. Pada periode itulah beliau menulis karyanya yang terkenal "Ihya' Ulumuddin"/the revival of the religious (menghidupkan kembali ilmu agama). Di kota inilah (Thus) beliau wafat pada tahun 505 H / 1 desember 1111 M.

Abul Fajar al-Jauzi dalam kitabnya al Asabat ‘inda Amanat mengatakan, Ahmad saudaranya Imam al Ghazali berkata pada waktu shubuh, Abu Hamid berwudhu dan melakukan shalat, kemudian beliau berkata: "Ambillah kain kafan untukku", kemudian ia mengambil dan menciumnya lalu meletakkan diatas kedua matanya, beliau berkata: "Aku mendengar dan taat untuk menemui Al Malik", kemudian menjulurkan kakinya dan menghadap kiblat. Imam al Ghazali yag bergelar Hujjatul Islam itu meninggal dunia menjelang matahari terbit di kota kelahirannya (Thus) pada hari senin 14 Jumadil Akhir 505 H (1111 M). Imam al Ghazali dimakamkan di Zhahir al Tabiran, ibu kota Thus.

Guru dan Panutan Imam Al Ghazali
Imam al Ghazali dalam perjalanan menuntut ilmunya mempunyai banyak guru, diantaranya guru-guru imam Al Ghazali sebagai berikut :

1. Abu Sahl Muhammad Ibn Abdullah Al Hafsi, beliau mengajar imam Al Ghazali dengan kitab Shahih Bukhari.
2. Abul Fath Al Hakimi At Thusi, beliau mengajar Imam Al Ghazali dengan kitab Sunan Abi Daud.
3. Abdullah Muhammad Bin Ahmad Al Khawari, beliau mengajar Imam al Ghazali dengan kitab Maulid an Nabi.
4. Abu Al Fatyan ‘Umar Al Ru’asi, beliau mengajar Imam Al Ghazali dengan kitab Shahih Bukhari dan Shahih Muslim.

Dengan demikian guru-guru Imam al Ghazali tidak hanya mengajar dalam bidang tasawuf saja, akan tetapi beliau juga mempunyai guru-guru dalam bidang lainnya, bahkan kebanyakan guru-guru beliau dalam bidang hadits.

Murid-Murid Imam al Ghazali
Imam al Ghazali mempunyai banyak murid, karena beliau mengajar di madrasah Nidzhamiyah di Naisabur, diantara murid-murid beliau adalah :

1. Abu Thahir Ibrahim Ibn Muthahir Al Syebbak Al Jurjani (w. 513 H).
2. Abu Fath Ahmad Bin Ali Bin Muhammad Bin Burhan (474-518 H), semula beliau bermadzhab Hambali, kemudian setelah beliau belajar kepada Imam al Ghazali, beliau bermadzhab Syafi’i. Diantara karya-karya beliau; al Ausath, al Wajiz, dan al Wushul.
3. Abu Thalib, Abdul Karim Bin Ali Bin Abi Thalib Al Razi (w. 522 H), beliau mampu menghafal kitab Ihya’ Ulumuddin. Disamping itu beliau juga mempelajari fiqh kepada Imam al Ghazali.
4. Abu Hasan Al Jamal Al Islam, Ali Bin Musalem Bin Muhammad Assalami (w. 541 H). Karyanya; Ahkam al Khanatsi.
5. Abu Mansur Said Bin Muhammad Umar (462-539 H), beliau belajar fiqh pada imam al Ghazali sehingga menjadi ‘ulama besar di Baghdad.
6. Abu Hasan Sa’ad Al Khaer Bin Muhammad Bin Sahl Al Anshari Al Maghribi Al Andalusi (w. 541 H). beliau belajar fiqh pada Imam al Ghazali di Baghdad.
7. Abu Said Muhammad Bin Yahya Bin Mansur Al Naisabur (476-584 H), beliau belajar fiqh pada imam al Ghazali, diantara karya-karya beliau adalah al Mukhit fi Sarh al Wasith fi Masa'il, al Khilaf.
8. Abu Abdullah Al Husain Bin Hasr Bin Muhammad (466-552 H), beliau belajar fiqh pada Imam al Ghazali. Diantara karya-karya beliau adalah; Minhaj al Tauhid dan Tahrim al Ghibah.

Imam al Ghazali memiliki banyak murid. Diantara murid-murid beliau kebanyakan belajar fiqh. Bahkan diantara murid- murid beliau menjadi ulama besar dan pandai mengarang kitab.

Karya-Karya Imam Al Ghazali
Imam al Ghazali termasuk penulis yang tidak terbandingkan lagi, karya Imam al Ghazali diperkirakan mencapai 300 kitab, diantaranya adalah :

1. Maqhasid al falasifah (tujuan para filosuf), sebagai karangan yang pertama dan berisi masalah-masalah filsafah.
2. Tahaful al falasifah (kerancuan pikiran para filosuf) buku ini dikarang sewaktu beliau berada di Baghdad di kala jiwanya di landa keragu-raguan. Dalam buku ini Al Ghazali mengancam filsafat dan para filosuf dengan keras.
3. Miyar al ‘ilmi/miyar almi (kriteria ilmu-ilmu).
4. Ihya’ ulumuddin (menghidupkan kembali ilmu-ilmu agama). Kitab ini merupakan karyanya yang terbesar selama beberapa tahun ,dalam keadaan berpindah-pindah antara Damaskus, Yerusalem, Hijaz, Dan Thus yang berisi panduan fiqih, tasawuf dan filsafat.
5. Al munqiz min al dhalal (penyelamat dari kesesatan) kitab ini merupakan sejarah perkembangan alam pikiran Al Ghazali sendiri dan merefleksikan sikapnya terhadap beberapa macam ilmu serta jalan mencapai Tuhan.
6. Ma’arif al-aqliyah (pengetahuan yang rasional)
7. Miskyat al anwar (lampu yang bersinar), kitab ini berisi pembahasan tentang akhlak dan tasawuf.
8. Minhaj al abidin (jalan mengabdikan diri terhadap Tuhan).
9. iqtishad fi al i’tiqod (modernisasi dalam aqidah).
10. Ayyuha al walad.
11. Al musytasyfa
12. Ilham al awwam an ‘ilmal kalam.
13. Mizan al amal.
14. Akhlak al abros wa annajah min al asyhar (akhlak orang-orang baik dan kesalamatan dari kejahatan).
15. Assrar ilmu addin (rahasia ilmu agama).
16. Al washit (yang pertengahan) .
17. Al wajiz (yang ringkas).
18. Az-zariyah ilaa’ makarim asy syahi’ah (jalan menuju syariat yang mulia)
19. Al hibr al masbuq fi nashihoh al mutuk (barang logam mulia uraian tentang nasehat kepada para raja).
20. Al mankhul minta’liqoh al ushul (pilihan yang tersaing dari noda-noda ushul fiqih).
21. Syifa al qolil fibayan alsyaban wa al mukhil wa masalik at ta’wil (obat orang dengki penjelasan tentang hal-hal samar serta cara-cara penglihatan).
22. Tarbiyatul aulad fi islam (pendidikan anak di dalam islam)
23. Tahzib al ushul (elaborasi terhadap ilmu ushul fiqih).
24. Al ikhtishos fi al ‘itishod (kesederhanaan dalam beri’tiqod).
25. Yaaqut at ta’wil (permata ta’wil dalam menafsirkan al Qur’an).

Kesetiaan Imam Al-Gazhali Kepada Gurunya
Walaupun kemasyhuran telah diraih Imam al-Ghazali, beliau tetap setia terhadap gurunya dan tidak meninggalkannya sampai dengan wafatnya pada tahun 478 H. Sebelum al-Juwami wafat, beliau memperkenalkan Imam al-Ghazali kepada Nidzam al Mulk, perdana menteri sultan Saljuk Malik Syah, Nidham adalah pendiri madrasah al-Nidzamiyah. Di Naisabur ini Imam al-Ghazali sempat belajar tasawuf kepada Abu Ali Al Fadl Ibn Muhammad Ibn Ali Al Farmadi (w. 477 H/1084 M).

Setelah gurunya wafat, Al Ghazali meninggalkan Naisabur menuju negri Askar untuk berjumpa dengan Nidzham Al Mulk. Di daerah ini beliau mendapat kehormatan untuk berdebat dengan para ulama. Dari perdebatan yang dimenangkan ini, namanya semakin populer dan disegani karena keluasan ilmunya. Pada tahun 484 H/1091 M, Imam al-Ghazali diangkat menjadi guru besar di madrasah Nidzamiyah. Selama mengajar di madrasah, dengan tekunnya Imam al Ghazali mendalami filsafat secara otodidak, terutama pemikiran al Farabi, Ibn Sina, Ibn Miskawih dan Ikhwan Al Shafa. Penguasaannya terhadap filsafat terbukti dalam karyanya seperti Falsafah Tuhfatul Al Falasifah.

Pada tahun 488 H/1095 M, Imam al Ghazali dilanda keraguan (skeptis) terhadap ilmu-ilmu yang dipelajari (hukum teologi dan filsafat). Keraguan pekerjaannya dan karya-karya yang dihasilkannya, sehingga beliau menderita penyakit selama dua bulan.

Wafatnya Imam al-Ghazali
Kubur Imam al-Ghazali yang sebenarnya telah dijumpai oleh para arkeolog Khurasan pada tahun 1995 di Tus. Imam al-Ghazali wafat pada Senin pagi, 14 Jumadil Akhir 505H/19 Desember 1111M di Tus dengan kitab hadits di dadanya. Jenazah beliau dikebumikan di makam al-Tabaran, bersebelahan dengan makam penyair besar yang terkenal, Firdausi.

Rujukan : Perjalanan Ruhani

Allamah Sheikh Ramadhan Al Bouti rahimahullah

al-Fatihah ila Hadrah al-Allamah al-Muhaqqiq al-Mujtahid al-Sheikh Dr. Muhammmad Said Ramadhan al-Bouti (1929-2013) rhl.

Beliau ialah seorang ulama' terulung, anak kepada seorang ulama' terulung juga iaitu al-Sheikh Mulla Ramadhan al-Bouti. Beliau mendapat pendidikan daripada ayahandanya kemudian melanjutkan pelajaran di ma'ahad2 di Damsyiq sebelum menyambungkan pelajaran di Al-Azhar al-Syarif, Mesir.

Beliau merupakan seorang tokoh yang tersendiri pada zamannya (Farid Dahrihi) yang mempunyai keistimewaan yang tersendiri. Antara watak keilmuan beliau adalah:

Jambatan Zaman: Beliau adalah antara tokoh ulama' yang mampu berkhidmat kepada turath Islami dan menghidupkannya dalam perkembangan zaman masa kini. Beliau mengembangkan manhaj aqidah ahli sunnah Asha'irah dengan perbahasan-perbahasan semasa yang sangat baik terutamanya melalui kitab beliau yang masyhur berjudul "Kubra al-Yaqiniyyat al-Kauniyyah".

Sebagaimana beliau memperbahrui perbahasan dalam bidang aqidah, beliau juga turut membahaskan ilmu sirah dengan pendekatan baharu melalui buku beliau yang terkenal iaitu "Fiqh al-Sirah al-Nabawiyyah". Begitu juga beliau memberi penjelasan yang mudah dan sesuai dengan zaman, terhadap Hikam Ibn 'Atho'illah al-Sakandari r.a..

Usaha2 yang beliau lakukan adalah antara apa yang dimaksudkan oleh Sheikh Dr. Ali Jum'ah tentang projek Ihya' al-Turath al-Islami.

Jelas dan Tegas: Beliau juga merupakan seorang ulama' yang menguasai ilmu agama dengan kefahaman yang muktabar dan bersifat mempertahankan kefahaman warisan al-sawad al-a'zhom terhadap agama.

Antara sikap yang jelas, di samping beliau membahaskan bab aqidah dengan membela manhaj al-Asya'irah dan manhaj sufi, beliau turut mengarang beberapa kitab dalam menolak fahaman wahabi. Antara buku-buku beliau adalah: "Alla Mazhabiyyah" dan al-Salafiyyah, yang mana menunjukkan beliau memahami dengan jelas pertembungan yang berlaku dalam lapangan keilmuan Islam semasa, bahkan tegas membela golongan yang benar dan berani menjelaskan kesalahan golongan yang beliau nilai sebagai salah.

Ini menunjukkan bahawa, beliau bukan sahaja pembela kefahaman Islam warisan al-sawad al-a'zhom, tetapi juga pembenteras kepada aliran-aliran yang syaz (pinggiran).

Penggunaan Bahasa Arab yang tinggi: Antara ciri-ciri keistimewaan Dr. Al-Bouti adalah, dari sudut penggunaan bahasa beliau. Samda ketika berbicara mahupun dalam tulisan, beliau sering menggunakan mufradat yang jarang boleh didapati dengan mudah, sehinggakan sebahagian penuntut ilmu berbangsa Arab sendiri mengadu kesusahan untuk memahami bicara beliau. Ia adalah bagi membiasakan para penuntut ilmu dengan kalimah-kalimah Arab yang jarang ditemui dan memperkayakan mereka dengan kalimah-kalimah Arab yang baharu.

Alhamdulillah, al-faqir diberi kesempatan untuk bertemu beliau sebanyak dua kali iaitu di Mesir dan di Malaysia. Dalam beberapa kesempatan itu, sempat berdialog dan lebih banyak mendengar bicara beliau yang menunjukkan kedudukan ilmu beliau yang tinggi.

Pemergian Dr. Al-Bouti dirasai oleh seluruh umat Islam. Semoga Allah s.w.t. mencucuri rahmat ke atas roh beliau dan menganugerahkan anugerah yang tidak terhingga kepada beliau atas jasa beliau kepada ummah. Amiin...
tulisan : Al Fadhil Ustaz Raja Ahmad Mukhlis

Maulana Qasim Nanautawi (Pengasas Darul Ulum, Deoband, India)

Pengasas Darul Uloom Maulana Qasim Nanutawi belajar ilmu hadith dengan Shah Abdul Ghani Mujaddidi Dehlawi dan tamat daurah hadith pada tahun 1849 ketika berumur 17 tahun. Pekerjaan pertama yg dilakukan oleh beliau ialah menjadi editor kpd Sahih Bukhari yg baru hendak dicetak oleh Muhaddith Maulana Ahmad Ali Saharanpuri dibawah percetakan Ahmadi miliknya. Waktu itu naskhah kitab Bukhari sukar didapati. Yang ada hanya dalam bentuk tulisan tangan. Pemilihan beliau sebagai editor sudah tentu mendapat rungutan drp ramai orang kerana umurnya yg masih muda tetapi Maulana Ahmad Ali mengetahui kedudukan ilmu dan keupayaan Maulana Nanutawi melakukan pekerjaan tersebut terutama dalam menyempurnakan hasiyah yang telah ditinggalkan oleh Maulana Ahmad sendiri kerana kesibukannya.

Sebelum itu Maulana Qasim hanya tinggal di rumah setelah habis belajar. Dia tidak bekerja. Ayahnya sangat rungsing kerana dialah satu-satunya anak lelaki yang diharapkan dapat membantu keluarga. Begitulah harapan ayahnya yang sebelum ini telah menghantar Maulana untuk belajar di kolej di Delhi. Setelah lama belajar di situ akhirnya Maulana meninggalkan kolej tersebut tanpa mengambil peperiksaan walaupun beliau adalah pelajar yang paling cerdas dan gemilang di situ. Walaupun belajar subjek kolej tetapi Maulana tetap belajar kitab agama dengan Maulana Mamluk yang menjaganya di kolej tersebut. 

Ayahnya mengadu hal Maulana Qasim kepada Maulana Imdadullah yang dianggap  sebagai sheikh dan pakar rujuk rohani pada waktu itu. Dikatakan Maulana Imdadullah Muhajir Makki tersenyum lebar dan mengatakan orang yang tidak bekerja ini akan menjadi terkenal dan akan memiliki ramai pembantu yang akan bekerja membantunya. Namanya akan dipsebut-sebut dan dijulang-julang. Allah akan memberikan pekerjaan kpdnya di mana orang gajinya akan bertambah dari sehari ke sehari.

sumber : Ustaz Ibn Nawi

Tambahan :

Ustaz saya pernah menceritakan sikit tentang Maulana Qasim. Suatu ketika di India, ada seorang Sami yang dikatakan boleh terbang. Ramai orang terpengaruh dengan beliau. Dikhuatiri akidah Muslimin akan terjejas, mereka telah melaporkan pada Maulana Qasim. Kata Maulana Qasim rahimahullah, bawa seliparku dan campakkan di hadapan dia. Apabila selipar Maulana di campak, maka selipar itu terbang dan mengetuk kepala si sami tersebut.

Itu antara karamah yang di kurniakan pada Hadrat Almarhum Maulana Qasim.

Boleh klik link ini, The Excellence of Maulana Qasim oleh Sheikh Mumtaz.

Al-‘Alim al-Rabbani Syeikh Muhammad Sa‘id al-Kuhail al-Himsi رحمه الله

Imam dan khatib Masjid Saidina Khalid bin al-Walid RA di Bandar Hims, Syria dan syeikh Tariqat Syaziliyyah Darqawiyyah di Syam, al-‘Arif Syeikh as-Sayyid Muhammad Sa‘id al-Kuhail al-Himsi al-Hanafi ad-Darqawi telah meninggal dunia pada hari Selasa lepas, 25/09/2012 di Jeddah, Arab Saudi. Jenazah beliau kemudian dimakamkan di perkuburan al-Baqi‘, Madinah al-Munawwarah. Beliau dilahirkan pada tahun 1353H/ 1933.

Syeikh Muhammad Sa‘id al-Kuhail adalah murid dan khalifah Syeikh Tariqat Syaziliyyah Darqawiyyah di Syam sebelumnya, Mawlana al-‘Arif Syeikh ‘Abd ar-Rahman as-Syaghuri ad-Dimasyqi (1331 - 1425H).

Beliau meriwayatkan sanad keilmuan dari ramai tokoh ulama besar di Syam, Mesir, Maghribi dan lain-lain. Beliau pernah mengaji kitab (نخبة الفكر) dalam mustalah al-hadith daripada al-‘Allamah al-Hafiz Sayyid Ahmad ibn al-Siddiq al-Ghumari (1320 - 1380H).

Antara guru beliau yang lain ialah al-‘Allamah Syeikh Hasan bin Muhammad al-Masysyat al-Maliki al-Makki (1317 - 1399H), al-‘Allamah as-Sayyid ‘Alawi bin ‘Abbas al-Maliki al-Hasani (1325 - 1391H), al-‘Allamah al-Kabir Syeikh Muhammad al-‘Arabi at-Tabbani al-Maliki (1313 - 1390H), Syeikh Muhammad Nur Saif al-Hilali al-Maliki (1323 - 1403H), al-‘Allamah al-Muhaddith Syeikh Muhammad Ibrahim bin Sa‘dullah al-Khutani al-Bukhari al-Hanafi al-Madani (1311 - 1387H) dan lain-lain.

رحمه الله تعالى رحمة واسعة

- الفاتحة -

Rujukan:

-         Multaqa al-Nukhbah.

-         Rawd ar-Rayyahin. 

sumber : Ustaz Khofidz Soroni , sawanih wa khawatir

Tok Guru Ayah Musa

Beliau lebih dikenali dengan panggilan Paksu Haji Musa dan hanya segelintir sahaja yang tahu nama sebenar beliau iaitu Syeikh Abdul Qadir Jailani Bin Mohd Yusuff. Beliau telah dilahirkan pada 27/12/1946 di Kampung Tebing Tinggi, Kota Bharu Kelantan oleh pasangan suami isteri Mohd Yusuf Bin Mohd Soleh dan Aminah Binti Che Wok.

Beliau memulakan pendidikan peringkat menengah di SMUA Tarbiyah Mardhiah, Pancor selama dua tahun. Selepas itu melanjutkan pangajian ke Pondok Lanai Banggol Berangan, Madrasah Misbahul Falah dibawah asuhan mudirnya serta guru kerohanian beliau yang amat beliau sayangi Tuan Guru as-Syeikh Umar az-Zuhdi Bin Haji Sholeh dan kemudiannya di Pondok al-Bakriah ad-Diniyah, Pasir Tumboh dengan Tuan Guru Haji Hashim bin Hj Abu Bakar.


Beliau juga telah melanjutkan pengajian ke Madrasah Darul Ulum ad-Diniyiah, Mekah dibawah asuhan Musnid Dunya al-Alim al-Allamah as- Syeikh Muhammad Yasin bin Muhammad Isa Al-Fadani, seorang ulama hadis yang terkenal. Selepas itu beliau meneruskan pengajian ke Universiti Islam Umm Darman, Sudan dan akhir sekali mendapat ijazah kuliyah hadis dari Universiti Islam Madinah.

Banyak pengalaman telah beliau perolehi kerana kembara ilmu beliau bermula dari India melalui jalan darat merentasi benua sehinggalah sampai ke Mekah dan Madinah.


Sekembalinya ke tanah air, beliau telah menginfaqkan diri beliau untuk berdakwah dan kuliyah ilmu di segenap ceruk negeri tanpa mengira penat dan lelah serta habuan dunia. Sehingga sekarang beliau masih menyampaikan kuliyah-kuliyah ilmu di Masjid beliau di Kampung Dalam Lanas, Tumpat walaupun keadaan kesihatan beliau yang selalu uzur. Setiap kali turun ke masjid untuk memberi kuliyah, beliau terpaksa dipapah oleh dua orang murid beliau.

Beliau merupakan seorang yang amat warak dan zuhud serta amat menyayangi sesama manusia sama ada yang dikenali ataupun tidak. Beliau sentiasa membahasakan dirinya sebagai ‘ayah’ kepada para murid beliau. Setiap kali menyampaikan kuliyah, tangisan dan air mata tidak dapat dielakkan tatkala tiba pada kalimah-kalimah ayat al-Quran yang membicarakan tentang dosa dan neraka. Pernah juga beliau berhenti mengajar kuliyah kerana ingin diamalkan terlebih dahulu isi kandungan kitab yang ingin disampaikan kepada murid-murid beliau.

Setiap kali bersalaman, pasti beliau akan memeluk seseorang itu sambil membisikkan ketelinga orang tersebut “tolong doakan ayah etek deh.” Tersentuh hati ambo yang jahil ini apabila seorang alim begitu meminta kita yang jahil ini memohon doa kepada ALLAH untuk dirinya.Pok su juga ada berkata kepada ambo bahawa beliau lebih jahil dari ambo dan orang lain,masyaALLAH..begitu merendah diri sedangkan ambo ini sangat jahil dan timbul rasa malu kerana hakikatnya ambo yang terlebih jahil.

Lidahnya tidak pernah sunyi dari zikir dan doa.Jari telunjuknya sentiasa bergerak menandakan hatinya sentiasa mengingati ALLAH. Setiap kali melangkah, pasti ada zikir, doa dan wirid yang disebut beliau. Beliau juga merupakan guru Tareqat Ahmadiyah Idrisiyah ad-Dandarawiyah yang diterima beliau melalui tiga sanad yang berbeza.Alhamdulillah,syukur kepada ALLAH subhanahuwataala ambo berasa amat bertuah sekali kerana sempat beliau yakni pok su musa mendoakan ambo dan meniup doanya diatas kepala ambo yang hina ini disisi ALLAH subhanahuwataala.

Antara kelebihan yang ALLAH subhanahuwataala kurniakan kepada beliau adalah dapat menafsir keadaan jiwa seseorang yang datang untuk mendapatkan nasihat dan tunjuk ajar beliau sebagaimana yang diceritakan oleh kebanyakan murid beliau.Buktinya beliau dapat menegur kesalahan dan kesilapan ambo tampa ambo memberi tahu kepadanya.SubhanaALLAH.

Nama beliau cukup masyhur meniti dibibir para pencinta ilmu terutamanya pelajar pondok di seluruh negara. Sehinggakan ramai yang datang dari jauh untuk mengenali beliau setelah dicadangkan oleh para guru-guru pondok.

Semoga ALLAH SWT akan terus memberkati usia beliau dengan kebaikan dan ibadah kerana para murid beliau masih terlalu dahagakan ilmu yang berada dalam gedung simpanan beliau itu.

sumber : di sini

Maulana Hussain Abdul Qadir (Anak murid kepada Anak Murid Maulana Zakariyya)

Maulana Hussin bin Abdul Qadir
Berusia 52 tahun .
Sudah 26 tahun menetap di Malaysia .
Maulana Hussin sangat alim Hadith , beliau memiliki Sanad Hadith hingga kepada Imam Bukhary , Imam Mazhab 4 dan terus bersanad kepada Rasululullah SAW .
Beliau sekarang mengajar di pondok-pondok sekitar Kelantan .

Semasa di Majlis Habib Zein di Kelantan saya diperkenalkan dengan Maulana Hussin ini
Saya terkejut apabila dikenalkan dengan beliau . Saya sangkakan beliau orang biasa . Akhlak beliau sangat mulia dan  merendah diri . Beliau membuka restoren menjual roti canai . Sungguh tidak disangka beliau alim besar dalam ilmu hadith sehinggakan Baba Ghazali Sekam Pattani sekalipun masih belajar dengan beliau dan termasuk Dr Lukman anak Tn Guru Hj Abdullah Lubuk Tapah masih belajar dengan beliau .

Moga masyarakat celik minda dan tidak mensia- siakan ulama , ambil menafaat dengan beliau terutamanya orang Kelantan yang hampir dengan beliau

sumber : Ustaz Helmi

Maulana Yunus (Anak Murid Sheikhul Hadis Maulana Zakariyya)

(Maulana Yunus Sahib)

Beliau ialah anak murid kesayangan Maulana Zakariya Kandahlawi, pengarang banyak kitab hadis. Maulana Yunus dilahirkan pada tahun 1937 di Jaunpur. Kerana itu kadang-kadang beliau disebut dengan gelaran Maulana Yunus Jaunpuri. Atau Maulana Yunus Mazhari kerana beliau tamat belajar di madrasah Mazahir Ulum. Atau Maulana Yunus Saharanpuri kerana madarasah Mazahir Ulum terletak di bandar Saharanpur. Secara amnya beliau tidak dikenali di persada antarabangsa. Antara sebabnya mungkin beliau tidak menulis kitab untuk tatapan awam. Beliau sangat dikenali di kalangan ahli ilmu yang pernah belajar di India, Bangladesh, Mynmar dan Pakistan. Juga oleh pihak-pihak yang ada hubungan dengan madrasah sistem Deobandi di England, South Afrika dan US. Jika sesiapa bertanya siapakah muhaddis India/Pakistan yang paling alim sekarang. Maka jawapannya tidak lain dan tidak bukan Maulana Yunus Jaunpuri. Sudah hampir 43 tahun lamanya Maulana Yunus mengajar kitab Sahih Bukhari di Madrasah Mazahir Ulum. Bererti sekurang-kurangnya 43 kali Maulana telah mengkhatamkan kitab Bukhari dalam bentuk tadris (mengajar). Ini kerana sukatan madrasah perlu menghabiskan Bukhari dalam tempoh hampir satu tahun. Cara beliau mengajar kitab Bukhari sememangnya menampakan kewibawaan beliau sebagai seorang muhaddis. Maulana Zakariya sendiri kerap bertanya masalah hadis daripada anak muridnya ini. Surat-surat Maulana Zakariya ketika beliau tinggal di Madinah menyaksikan bagaimana Maulana Zakariya denganhumblenya bertanya banyak masalah hadis daripada Maulan Yunus. Di dalam kitab Abawab Wa Tarajim Li Sahih Bukhari-nya Maulana Zakariya ada mencatatkan pandangan Maulana Yunus tentang makna Bad`u Wahy yang dimaksudkan oleh Bukhari. Pengi`tirafan Maulana Zakariya terhadap kebolehan Maulana Yunus itu sudah cukup membuktikan beliau seorang yang alim dalam bidang hadis. Di samping berguru dengan Maulana Zakariya sebanyak dua kali dalam pengajian hadis Bukhari, Maulana Yunus juga berbai`ah kepada Mualana Zakariya dalam suluk kerohaninnya.

Dalam kehebatan beliau sebagai seorang yang alim dalam bidang hadis jarang mengetahui beliau mengidap penyakit yang serius semenjak daripada zaman belajar di madarasah lagi. Pernah pengetua madrasah menasihati beliau agar berhenti daripada meneruskan pengajian dan pulang berubat. Tetapi beliau berkeras. Kata beliau biarlah beliau mati dalam menuntut ilmu. Seriusnya penyakit Maulana sampai kadang kala darah keluar daripada mulut. Penyakit Maulana tidak sembuh-sembuh sampailah sekarang. Oleh kerana itu Maulana tidak mempunyai kesempatan untuk berkahwin. Biarpun Maulana tidak mempunyai anak tetapi beliau dikurniakan ramai anak murid.

Biarpun sering sakit Maulana tidak menjadikannya sebagai alasan untuk tidak membaca. Pembacaan Maulana amat luas. Biliknya dipenuhi dengan kitab. Berak-rak. Sampai terpaksa menggunakan tangga untuk mencapainya. Maulana menghabiskan masa di situ. Di situ juga tempat tetamu menemui Maulana. Jika Maulana terpaksa membaca atau membuat kajian tentang sesuatu tetamu diizinkan juga masuk. Maulana tidak mahu menghampakan tetamu. Tetapi beliau juga tidak mahu masanya habis dengan hanya melayani tetamu yang tak putus-putus itu. Untuk itu Maulana akan terus membuat kerjanya sambil disaksikan oleh tetamu. Untuk tetamu yang memahami maka mereka tak akan lama di bilik Maulana. Cukuplah kalau dapat melihat Maulana dan kegigihannya. Itu sudah cukup sebagai suntikan untuk bersungguh-sungguh dengan ilmu.

Maulana menceritakan Maulana Zakariya ketika hayatnya sentiasa memberikan wang kepadanya sebagai hadiah. Selepas itu Maulana Zakariya akan bertanya apa yang kamu buat dengan duit itu. Dengan duit itulah Maulana membeli kitab-kitab hadis dari masa ke semasa. Maklumlah gaji sebagai guru madrasah bukanlah besar mana untuk boleh membeli kitab. Kini berkat kecintaannya kepada ilmu Allah memberikan apa sahaja kitab yang ingin beliau telaahi. Kadang-kadang ketika ke Mekah beliau akan mengambil kesempatan untuk ke kedai kitab. Di situ Maulana akan berjam-jam menegok kitab untuk menyelesaikan masalah hadis. Ada kalanya beliau terpaksa berdiri berjam-jam mentelaah. Lama kelamaan pemilik kedai mengenali Maulana, setiap kali Maulana datang di musim Haji beliau akan mempelawa Maulana menegok kitab sambil duduk di atas kerusi.

Seingat saya sebanyak tiga kali saya sempat juga bertandang ke bilik Maulana Yunus . Pertama sebelum menjejak kaki ke tahun akhir. Kedua, ketika hendak masuk tahun akhir. Ketika itu saya mengambil kesempatan untuk bertanya Maulana tentang kitab-kitab hadis yang perlu difokuskan di tahun akhir. Kata Maulana masing-masing kitab hadis ada kelebihan masing-masing. Lalu Maulana menyebut beberapa kelebihan kitab Sunan Sittah kepada saya. Sekali lagi saya menziarahi Maulana ketika menemani dua tetamu daripada Malaysia iaitu Dr Asri Zainal Abidin (ex Mufti Perlis) dan Dr Sayuthi Manas (Pensyarah UIA). Kedua-dua mereka pada waktu itu pelajar PHD dalam bidang hadis. Mereka dihantar oleh supervisor mereka Prof Dr Abu Laith untuk mendapatkan sanad hadis. Nama saya diberikan untuk membantu mereka. Waktu itu hanya saya seorang sahaja pelajar Melayu di Deoband dan pernah bertemu dengan Prof Abu Laith sebanyak dua kali ketika beliau menziarahi Deoband semasa pulang bercuti di India. Saya membantu mereka mendapatkan sanad hadis di Deoband dan di Saharanpur. Guru Prof. Abu Laith waktu itu mengajar di Madrasah Mazahir Ulum. Beliau ialah Maulana Zainal Abidin. Mengajar pelajar-pelajar takhasus hadis. Seorang yang hebat dari segi ingatan. Matanya buta sebelah. Ijazah am diberikan kepada mereka berdua oleh Maulana Anzar Shah Kashmiri, Maulana Nasir Ahmad Khan, Maulana Salim Qasimi di Deoband. Dan oleh Maulana Zainal Abidin dan Sanad Hadis Musalsalat oleh Maulana Yunus Jaunpuri di Saharanpur.

Saya tidak mempunyai kesempatan untuk belajar dengan Maulana Yunus kerana tempat kami jauh. Polis pula tak izinkan kami pindah randah madrasah. Namun saya sentiasa bercita-cita untuk mendengar pengajian Maulana. Biasanya Maulana tidak benarkan pengajian dirakamkan dalam apa jua bentuk rakaman. Tetapi pada suatu tahun beliau tergerak di hati untuk mengizinkan pengajian Bukharinya direkordkan. Waktu itu rakaman dalam bentuk kaset. Bila pulang ke Malaysia 2004 saya mencari-cari kaset itu daripada empunyanya iaitu Ustaz Muhammad Hazim yang sekarang bertugas di Markaz Seri Petaling sebagai tenaga pengajar madarasah di sana. Ustaz Hazim ialah khadim khusus Maulana Yunus ketika di Mazahir Ulum. Dia antara pelajar Malaysia yang tamat belajar di Saharanpur. Kini beliau mengajar kitab Bukhari di Madrasah Seri Petaling. Satu naskhah lagi daripada Ustaz Hafiz yang mengajar tahfiz di Pulau Pinang. Ia dirakamkan pada tahun selepas tahun Ustaz Hazim Mazhari. Naskhah rakaman ketiga berada dengan seorang ustaz yang bernama Muhammad Mustafa yang tinggal di sekitar USJ. Naskhah ketiga ini gagal diperolehi sampai sekarang. Naskah rakaman ini lebih awal daripada yang Ustaz Hazim dan Ustaz Hafiz punya dan lebih banyak maklumat kerana kesihatan Maulana ketika itu lebih bagus daipada yang berikutnya. Semasa menuntut MA di UIA saya telah mengambil inisatif menukarkan rakaman dalam bentuk kaset itu kepada bentuk cd. Semuanya saya buat sendiri setelah mengetahui ada software yang boleh melakukannya. Alhamdulillah rakaman keselurahan pengajian Bukhari dari awal hingga akhir dapat saya dengari dan berguru dengan Maulana Yunus secara tidak langsung. Saya tidak jemu-jemu mendengarnya untuk mencatatkan nokhtah-noktah penting komentar Maulana Yunus terhadap syarahan hadis Bukhari. Pernah saya mengajukan tajuk 'Waham Ibnu Hajar Dalam Fathul Bari" untuk thesis Master saya. Idea saya perolehi daripada pengamatan Maulana Yunus semasa mengajar Bukhari. Prof Abu Laith sangat setuju dengan tajuk itu. Namun ia ditolak dalam meeting proposal oleh Dr2 yang lain. Antara sebabnya ialah terlalu tinggi untuk bercakap pasal itu diperingkat Master. Dan siapa saya nak kritik Ibnu Hajar!!! Al maklumlah sidang meeting bukan semua tahu hadis!!! Mereka ingat itu semacam nak bongkar keaiban Ibn Hajar. Padahal skop wahamyang nak diutarakan luas.
(Rujukan: Yawaqit Ghaliyah Fi Tahqiqi Wa takhrij Ahadith A`liyah).

Kitab Yawaqit mengumpulkan jawapan serta soalan daripada surat-surat yang dihantarkepada Maulana Yunus bertanyakan permasalahan hadis oleh segenap lapisan ilmuanSebuah lagi kitab yang disusun daripada surat-surat jawapan Maulana Yunus terhadap persolan hadisSanad Hadis Musalsalat Saya Daripada Maulana Yunus


Bahagian tepi ialah rantaian sanad musalsalat Maulana Yunus. 

sumber : ustaz ibn nawi